Manchester United

Powstanie największego klubu w Anglii

Manchester United założyła grupa pracowników wagonowni kolei Lancashire i Yorkshire w Newton Heath w 1878 roku. Pierwsze piłkarskie mecze w swojej historii rozgrywał przeciwko innym zespołom z branży kolejowej. Pierwotna nazwa klubu to Newton Heath LYR Football Club

W 1888 roku został jednym z założycieli regionalnej ligi The Combination. Rozgrywki istniały jednak zaledwie jeden sezon, po którym klub z Manchesteru dołączył do niedawno powstałej Football Alliance. Po 3 latach, czyli w 1891, została ona połączona z The Football League.

Sezon 1892/93 Manchester United rozpoczął już w First Division. Stał się całkowicie niezależnym od firmy kolejowej klubem i zmienił swoją nazwę na Newton Heath Football Club. W najwyższej klasie rozgrywkowej w Anglii spędził jedynie 2 sezony, po których został zdegradowany do Second Division.

W 1902 roku okazało się, że Newton Heath jest zadłużony na ponad 2500 funtów (co w przeliczeniu na dzisiejszą wartość waluty dałoby 210 tysięcy), w wyniku czego w oczy zajrzało mu widmo bankructwa. Doszło nawet do tego, że pojawił się nakaz likwidacji klubu. Szczęśliwie wystarczająco szybko kapitan drużyny, Harry Stafford, znalazł inwestorów, którzy wypełnili finansową lukę.

Jednym z tych, którzy przy użyciu własnych pieniędzy uratowali klub od upadku był John Henry Davies - późniejszy prezes. W tym samym roku Newton Heath zmienił nazwę - od 24 kwietnia znany był już jako Manchester United Football Club.

Zespół jeszcze 4 lata spędził w niższej klasie rozgrywkowej. Pod wodzą Ernesta Mangalla w 1906 roku zajął drugie miejsce w ligowej tabeli i awansował do First Division. Na pierwsze w historii sukcesy nie trzeba było czekać zbyt długo. Już 2 lata później Manchester United wygrał swoje pierwsze mistrzostwo Anglii oraz zdobył Tarczę Wspólnoty w premierowym sezonie jej istnienia. W 1909 roku zwyciężył natomiast w Pucharze Anglii.

Występy w „Teatrze Marzeń”

Od następnego sezonu Manchester United mecze rozgrywał już na Old Trafford. Stadion został zbudowany za niebotyczną jak na tamte czasy sumę 120 tysięcy funtów. Drugie mistrzostwo kraju klub zdobył w 1911 roku.

Rozgrywki piłkarskie w Anglii zostały zawieszone podczas I wojny światowej. Ich reaktywacja nastąpiła w 1919 roku. Manchester United w najwyższej klasie spędził 3 lata, po czym spadł do Second Division.

Do 1931 roku zanotował jeszcze jeden awans i spadek. Sytuacja w klubie stała się bardzo niestabilna po śmierci Johna Daviesa w październiku 1927 roku. „Czerwone Diabły” znowu znalazły się na skraju bankructwa. Wszystko uratowała jednak inwestycja w wysokości 2000 funtów w wykonaniu Jamesa Gibsona. W sezonie 1938-39 - ostatnim przed II wojną światową - klub zajął 14. miejsce w First Division.

W czasie wielkiego konfliktu klub uczestniczył w Wartime League i Football League War Cup. W 1941 roku, Old Trafford został uszkodzony przez niemieckie bombowce, a jego naprawa zakończyła się dopiero 8 lat później.

Era Matta Busby’ego i straszna katastrofa w Monachium

Dziś Manchester United jest najbardziej utytułowanym klubem na Wyspach Brytyjskich, ale swoją bogatą historię i niezwykle wysoką pozycję zaczął tworzyć po zakończeniu II wojny światowej. W 1945 roku trenerem drużyny został Matt Busby.

United dzięki zdumiewającym umiejętnościom Busby’ego i zdolnemu pokoleniu piłkarzy szybko włączył się do czołówki angielskiej piłki. Najpierw przez 3 sezony z rzędu zajmował 2. miejsce i wygrał w tym czasie Puchar Anglii, a następnie, w 1952 roku, zdobył pierwsze od 41 lat mistrzostwo kraju. Później dokonał tego jeszcze w latach 1956 i 1957.

Drużyna nazywana była wtedy „Busby Babies”, czyli „Dzieciaki Busby’ego” - średnia ich wieku wynosiła zaledwie 22 lata. W tych czasach w czerwonej koszulce grały jedne z największych legend w historii klubu: Bobby Charlton i Duncan Edwards.

W roku 1957 stał się pierwszym angielskim klubem, który wziął udział w rozgrywkach Pucharu Europy. Okazało się, że pogodzenie krajowej ligi i międzynarodowych rozgrywek jest niezwykle trudnym wyzwaniem. Manchester United terminarz miał tak napięty, że musiał wnioskować o przełożenie meczu w Anglii. Drużyna 8 lutego 1958 roku miała mecz w Belgradzie z tamtejszą Crveną. Kolidował on wtedy ze spotkaniem z Wolverhampton Wanderers.

Angielski związek nie zgodził się na przełożenie meczu z „Wilkami”. Drużyna United wracała więc z Belgradu wcześniej. W drodze powrotnej pilot samolotu musiał zatrzymać się na lotnisku w Monachium, aby uzupełnić paliwo. To, z pozoru mało istotne wydarzenie, odcisnęło piętno na historii klubu.

Samolot miał bardzo duże problemy ze startem. Awaria była tak groźna, że doprowadziła do wielkiej katastrofy. Środek transportu rozbił się na lotnisku w Monachium, a śmierć poniosły 23 osoby, w tym ośmiu zawodników: Geoff Bent, Roger Byrne, Eddie Colman, Duncan Edwards, Mark Jones, David Pegg, Tommy Taylor i Billy Whelan. Sir Matt Busby w wyniku wypadku doznał długotrwałego urazu nóg, a Bobby Charlton cudem uniknął śmierci.

To wydarzenie do dziś jest uważane za jedną z największych tragedii w historii sportu. Manchester United powstał jednak jak feniks z popiołów. Pierwszą drużynę objął trener rezerw, Jimmy Murphy. W tym samym sezonie skompletował i zbudował od nowa drużynę i doszedł z nią do finału Pucharu Anglii na Wembley. Mecz został przegrany wynikiem 0:2 z Bolton Wanderers.

Busby doszedł do zdrowia i w latach 60. znowu zbudował świetną drużynę z takimi zawodnikami jak: Denis Law, Bobby Charlton i George Best. Wszyscy trzej byli laureatami Złotej Piłki. Ten ostatni do dziś jest uważany przez wielu za najlepszego piłkarza, który biegał po angielskich boiskach. Jego karierę zaprzepaściła jednak choroba alkoholowa i skłonność do imprezowania, przez co zbyt mało uwagi przywiązywał do treningów.

Manchester United w latach 1963-1968 wyniki osiągnął naprawdę dobre. Znowu był klubem rywalizującym w angielskiej czołówce. W 1963 roku wygrał Puchar Anglii, a w 1964 i 1967 został mistrzem Anglii. Rok później został natomiast pierwszym angielskim klubem, który zdobył Puchar Europy. Pokonał wówczas Benfikę Lizbona wynikiem 4:1.

Piętnaście kiepskich lat i złota era Sir Alex Fergusona

W latach 1969-1986 Manchester United zdobył jedynie 3 Puchary Anglii. W 1981 roku klub za rekordową sumę 1,7 miliona funtów kupił Bryana Robsona z West Bromwich Albion. Zawodnik ten przez 12 lat pełnił funkcję kapitana drużyny i razem z nią wygrał 3 wspomniane Puchary Anglii, Puchar Zdobywców Pucharów w 1991 roku oraz 2 mistrzostwa kraju - w latach 1993 i 1994.

Te 2 ostatnie triumfy miały miejsce już za kadencji najlepszego trenera w historii klubu - Sir Alexa Fergusona. Szkot objął funkcję w 1986 roku i mimo że w pierwszych latach kadencji nie powodziło mu się najlepiej, został w klubie aż 27 lat.

Czasy Fergusona na Old Trafford są uznawane za najlepszy okres w historii klubu. Pod wodzą Szkota „Czerwone Diabły” wygrały aż 13 tytułów mistrzowskich. Łącznie skompletowały ich aż 20, co jest najlepszym wynikiem a Anglii. Oprócz tego Ferguson wygrał 6 Pucharów Anglii, 4 Puchary Ligi i 2 Ligi Mistrzów. Szczególnie pamiętnym rokiem w jego karierze był 1999, kiedy zdobył tzw. „Potrójną Koronę”, czyli mistrzostwo kraju, puchar i Ligę Mistrzów w jednym sezonie.

W finale Champions League na Camp Nou przeciwko Bayernowi „Czerwone Diabły” przegrywały do 91. minuty. Wtedy, w doliczonym czasie gry, dzięki bramkom Ole Gunnara Solskaera i Teddy’ego Sherringhama ostatecznie triumfował zespół z Anglii. To wydarzenie jest znane jako jeden z największych come backów w historii piłki nożnej.

Pod wodzą Sir Alexa Fergusona grali m.in. tacy piłkarze jak: Eric Cantona, Ryan Giggs, Paul Scholes, David Beckham, Cristiano Ronaldo, Patrice Evra, Nemanja Vidić, Rio Ferdinand, Peter Schmeichel i Wayne Rooney - wszyscy uważani za jednych z najwybitniejszych zawodników w historii Manchesteru United.

Ostatni z wymienionych jest najskuteczniejszym strzelcem w historii klubu. Rooney w 2017 roku pobił rekord Sir Bobby’ego Charltona, zdobywając swoją 183. bramkę w barwach United przeciwko Stoke City.

Alex Ferguson zasłużył się dla Manchesteru United do tego stopnia, że przed stadionem Old Trafford stoi jego pomnik. Ponadto jedna z trybun została nazwana jego imieniem - Sir Alex Ferguson Stand.

Wielki kryzys po odejściu Fergusona

Kiedy Szkot przeszedł na emeryturę, miejsce na ławce trenerskiej zajął jego rodak - David Moyes, który do tej pory pracował w Evertonie. Jego kadencja okazała się jednak bardzo krótka i niepomyślna. Na Old Trafford spędził zaledwie jeden - i to niepełny -  sezon, kończąc rozgrywki na 7. miejscu. Po tym niechlubnym wyczynie został zwolniony ze swojego stanowiska, a na kilka kolejek przed końcem sezonu funkcję trenera objął Ryan Giggs.

Miejsce Moyesa zajął Louis van Gaal. Holender przed swoim pierwszym sezonem na Old Trafford zdobył brązowy medal z reprezentacją „Oranje” w Brazylii w 2014 roku. Doświadczony szkoleniowiec również nie zdołał wejść w buty Fergusona i podczas swojej kadencji, która trwała w latach 2014-2016 wygrał jeden Puchar Anglii.

W miejsce van Gaala na Old Trafford pojawił się jeden z najlepszych trenerów Premier League ostatnich lat - Jose Mourinho, który wcześniej jako menedżer Chelsea wygrał ligę trzy razy. Do roku 2018 włącznie „The Special One” zdobył z United Puchar Ligi Angielskiej, Tarczę Wspólnoty oraz wygrał Ligę Europy.